Συνέντευξη με τον Σεβασμιώτατο μητροπολίτη μας

         ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

• Σεβασμιότατε, καταρχάς θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε που διαθέτετε τον πολύτιμο χρόνο σας για να μας δεχτείτε σε αυτόν τον φιλόξενο χώρο, ώστε να συζητήσουμε και να γνωριστούμε καλύτερα. Με όλο μας το σεβασμό θα θέλαμε να μας κάνετε μια σύντομη αυτοβιογραφική αναφορά.

Ευχαριστώ πολύ για τη ερώτηση. Να ξέρετε ότι αυτός εδώ ο χώρος είναι φιλόξενος, είναι ο δικός σας χώρος. Ό,τι ανήκει στην εκκλησία ανήκει στα παιδιά της εκκλησίας που είμαστε όλοι και μάλιστα όχι μόνο όσοι εκκλησιαζόμαστε ή έχουμε πιο λατρευτική ζωή αλλά όλοι μας ανεξαιρέτως.

Όπως όλοι σας έτσι κι εγώ έχω έρθει στον κόσμο από έναν πατέρα και μία μητέρα, είμαι καρπός μιας αγάπης. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο δώρο του Θεού στη ζωή μου, γιατί μου πρόσφερε την ίδια μου τη ζωή. Η αγάπη τους με έφερε στον κόσμο πριν από 45 περίπου χρόνια στις 9 Μαϊου 1977 και τους είμαι πολύ ευγνώμων. Αυτό είναι το μεγαλύτερο θαύμα και το πιο σπουδαίο: να προέλθει μία ύπαρξη, ένας άνθρωπος μέσα από τα σπλάχνα ενός άλλου ανθρώπου και να κυοφορηθεί μέσα σε αυτά τα σπλάχνα. Γεννήθηκα στη Δυτική Μακεδονία, και συγκεκριμένα στην Κοζάνη, μεγάλωσα στην Καστοριά όπου πήγα και σχολείο, νηπιαγωγείο, 8^ο Δημοτικό Σχολείο και 1^ο  Γυμνάσιο και Λύκειο. Με τη χάρη του Θεού επετεύχθη ο πρώτος μου στόχος να εισέλθω με Πανελλήνιες εξετάσεις στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από την οποία αποφοίτησα μέσα στον προβλεπόμενο χρόνο. Μετά είχα την επιθυμία να κάνω και περαιτέρω σπουδές στην Ιστορία, στη Φιλοσοφία, στην Κοινωνιολογία του Δικαίου. Έκανα και προπτυχιακές σε μία δεύτερη σχολή, στη Θεολογική σχολή. Προσπαθούσα πάντοτε να αξιοποιώ όσες ευκαιρίες μου έδινε η ζωή, το σχολείο μου. Έχω υπάρξει και εγώ αρχισυντάκτης και δημοσιογράφος σε σχολική εφημερίδα και παραγωγός μαθητικής εκπομπής και γενικά συμμετείχα σε όλα τα δρώμενα του σχολείου μου και μπορώ να πω πως πρωταγωνιστούσα, γιατί ήμουν πρόεδρος του σχολείου. Με διέκρινε, μπορώ να σας πω, μια οργανωτική ικανότητα. Οργάνωνα πάρτυ, εκδρομές και ό,τι έφερνε χαρά και διασκέδαση στα παιδιά. Και ενώ ήμουν πολύ καλός μαθητής, σας εξομολογούμαι πως το αγαπημένο μου μάθημα ήταν η εκδρομή. Μια εκδρομή εκτός των γνώσεων που σου παρέχει για τους τόπους και τις περιοχές που επισκέπτεσαι, σου δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσεις και να γνωριστείς καλύτερα με τους συμμαθητές σου και τις συμμαθήτριές σου. Είσαι  περισσότερες ώρες μαζί τους , θα φας μαζί τους, θα κοιμηθείς μαζί τους, πράγματα που σου δίνουν τη δυνατότητα γνωριμίας. Επίσης να σας πω  ότι υπηρέτησα τη στρατιωτική μου θητεία από τη Λαμία, όπου ήρθα εδώ το 1997 και παρουσιάστηκα  στο Κέντρο Εκπαίδευσης Υλικού Πολέμου. Τότε είχα έρθει για μια στρατιωτική θητεία, τώρα ήρθα ως ισόβιος στρατιώτης του Ιησού Χριστού. Μετά έγινα μοναχός, διάκονος, πρεσβύτερος, αρχιμανδρίτης, Γενικός Επίτροπος στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών, Πρωτοσύγκελος και από τις 11 Οκτωβρίου 2019 είμαι Μητροπολίτης Φθιώτιδας.

Ακόμα έχω παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια , έχω πτυχία σε ξένες γλώσσες και στους Η/Υ.

Ο μεγάλος μου πλούτος βέβαια είναι οι δύο υπέροχοι γονείς μου, νιώθω πραγματικά ευγνώμων στο Θεό.  Έχω τρία υπέροχα αδέρφια, έχω πολλά ανήψια και το σημαντικότερο έχω άπειρα πνευματικά παιδιά που είστε εσείς, η οικογένειά μου. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που έχω την πιο μεγάλη οικογένεια. 

• Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας μία πράξη νεανικής αταξίας ή σκανδαλιάς που έχει εντυπωθεί στη μνήμη σας;

Κάποια πολύ έντονα τυπωμένη νεανική αταξία δεν μπορώ να θυμηθώ είτε γιατί την  έχω ξεχάσει είτε γιατί ήταν πολλές είτε γιατί αυτή είναι η δύναμη της μετάνοιας. Τι σημαίνει μετάνοια; Μετάνοια σημαίνει ότι κοιτάω μπροστά  και το παρελθόν μου, τα λάθη μου, οι αβλεψίες μου, δε γίνονται το επίκεντρο της ζωής μου. Τα παθήματα γίνονται μαθήματα. Με βρίσκει απροετοίμαστο αυτή σας η ερώτηση , ξέρω όμως ότι αν γύριζε ο χρόνος πίσω θα προσπαθούσα να είμαι καλύτερος, και τα μεν καλά τα οποία έζησα ή έπραξα θα τα επαναλάμβανα, τα δε άσχημα ή ελλιπή θα προσπαθούσα να μην τα ξανακάνω. Θα σας πω ένα απλό παράδειγμα. Αν γύριζε ο χρόνος πίσω και ξεκινούσα τώρα το σχολείο θα προσπαθούσα να είμαι εκατό φορές καλύτερος μαθητής από ό,τι  ήμουν.

• Ποια δύναμη ή ποιος άνθρωπος επέδρασε πάνω σας τόσο καταλυτικά ώστε να αισθανθείτε την ανάγκη να αφοσιωθείτε στο Θεό;

Είναι πολύ ωραία ερώτηση και εύκολα το μυαλό για εμάς τους κληρικούς πάει σε κάποιον πνευματικό μας πατέρα, σε κάποιον πνευματικό μας καθοδηγητή. Πιστεύω ότι, αν σκεφτώ αυτά τα πρόσωπα που πράγματι υπήρξαν σταθμοί στη ζωή μου και ιδιαίτερα ο πρώτος μου πνευματικός πατέρας, ο αείμνηστος Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Γρηγόριος, θα είμαι άδικος. Θεωρώ πως τα πιο σημαντικά πρόσωπα της ζωής μου είναι η ίδια μου η οικογένεια, ο πατέρας μου και η μητέρα μου που μου έμαθαν να αγαπώ, με έμαθαν να μοιράζομαι, με έμαθαν να θυσιάζομαι με το παράδειγμά τους όχι με λόγια! Γιατί, όταν έχεις δύο γονείς που θυσιάζονται για σένα , που στερούνται τα πάντα για σένα, που ξενυχτούν  πάνω στο προσκεφάλι σου, όταν είσαι άρρωστος, που είναι κοντά σου στις αγωνίες σου, στις δύσκολες στιγμές σου, που σε συγχωρούν και δίνουν τα πάντα για σένα, νομίζω πως αυτό είναι το ωραιότερο παράδειγμα. Το πρώτο σχολείο και πανεπιστήμιο της ζωής σου από το οποίο αντλείς δύναμη και διαμορφώνεις χαρακτήρα είναι η οικογένεια, μην πω το πρώτο –πρώτο ήταν η κοιλιά της μάνας.

• Εδώ και δύο χρόνια έχετε πολιτογραφηθεί Λαμιώτης πολίτης. Νιώθετε πλέον Λαμιώτης; Ποια είναι τα εκείνα τα σημεία της πόλης που αγαπάτε να βρίσκεστε; Την θεωρείτε προνομιακή πόλη για έναν νέο;

Θέλω καταρχάς να σας πω πως ως χαρακτήρας είμαι πολύ προσαρμοστικός σε σημείο που στην πόλη που ξυπνώ κάθε πρωί να θεωρώ ότι εκεί είμαι μια ζωή! Όταν λόγου χάρη βρίσκομαι στην Αταλάντη, νομίζω πως εκεί μεγάλωσα, όταν δε βρίσκομαι στις Λιβανάτες, το ίδιο αισθάνομαι. Πιστεύω πως ένα χάρισμά μου είναι η απίστευτη προσαρμοστικότητά μου και μάλιστα με το πρώτο μου ξύπνημα στη Φθιωτική πρωτεύουσα είπα μέσα μου: « Μήπως έχω γεννηθεί εδώ; Νιώθω τόσο οικεία.» Αυτό που αισθάνομαι βέβαια έχει την εξήγησή του. Όταν αγαπάς πολύ αυτό που κάνεις ή αυτό που είσαι, τότε τα πάντα γίνονται γνώριμα και δεν αισθάνεσαι ξένος πουθενά και με τίποτα. Αισθάνομαι λοιπόν πολύ ευτυχισμένος και υπερήφανος  που είμαι ¨παιδί¨της Φθιώτιδας  και θεωρώ πως η Λαμία είναι προνομιακή πόλη και για τους γέροντες και για τους νέους. Όταν ένας άνθρωπος είναι ισορροπημένος, ξέρει τι θέλει στη ζωή του, ξέρει τι αγαπά και ζει για την αγάπη, τότε κάθε τόπος είναι γι΄αυτόν μία πρόκληση και γίνεται ένας προσωπικός παράδεισος. Ο τόπος της Φθιωτικής γης μας προσφέρει τα πάντα: βουνό, θάλασσα, χιόνι, καύσωνες, διασκέδαση, αρχαιότητες. Είναι ένας τόπος με πολλά αγαθά, από μπανάνες μέχρι καρύδια, κάστανα, όσπρια και ελιές. Επίσης προσφέρει πολλές εναλλακτικές μορφές διασκέδασης για τους νέους, μουσική καλλιέργεια, όπως το αναπτυσσόμενο ωδείο της Μητροπόλεώς μας. Αν με ρωτήσετε ποια είναι η αδυναμία μου, θα σας πω ότι, επειδή μεγάλωσα στην Καστοριά, έχω μια αδυναμία στο κάστρο. Μου αρέσει που η πόλη μας έχει ακρόπολη και θα ήθελα πραγματικά να στείλω αυτό το μήνυμα: αξίζει η ακρόπολη της Λαμίας να αναπτυχθεί, όπως η  ακρόπολη των Αθηνών.

• Τα κοινωνικά προβλήματα στις μέρες μας γιγαντώνονται: φτώχεια, ανεργία, προσφυγιά βρίσκονται στο προσκήνιο. Πιστεύετε πως η εκκλησία μπορεί να συνεισφέρει περισσότερο στη λύση αυτών των προβλημάτων; Σας ρωτάμε, γιατί πολλές φορές εμείς τα παιδιά ακούμε πως μεγάλο μέρος των ιερέων και αρχιερέων δεν προσεγγίζουν τα προβλήματα του ποιμνίου.

Προκειμένου να αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα , το οποίο είναι μία ασθένεια, πρέπει να κάνεις ό,τι κάνει ένας γιατρός. Πρέπει να κάνει σωστή διάγνωση, να δει ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα και να προτείνει τη σωστή θεραπεία. Αν, για παράδειγμα, ένας  άνθρωπος είναι αντιμέτωπος με το πρόβλημα της ανεργίας, πρέπει να δει πίσω από αυτή την κατάσταση τι άλλο κρύβεται. Μήπως υπάρχουν μέσα σε αυτή την οικογένεια κάποιο άλλα προβλήματα, όπως βία, έλλειψη συνεννόησης, προβλήματα σωματικής ή ψυχικής βίας; Σε όλα αυτά καλείται να δουλέψει ένας άνθρωπος, ο οποίος κάνει κοινωνικοπρονιακό  έργο και φιλανθρωπική διακονία. Κι αυτό προσπαθεί να κάνει η τοπική εκκλησία και εγώ προσωπικά. Δεν πρέπει να μείνουμε μόνο στο φαινόμενο, το οποίο είναι η μία πλευρά. Πρέπει κάποιος να μπει σε μία άλλη διαδικασία και να κινητοποιήσει κι άλλες δυνάμεις λογικές, θεσμικές, κοινωνικές για να αρχίσουν σιγά σιγά να έρχονται οι λύσεις. Αυτή είναι η αποστολή της εκκλησίας. Κι όσο για το παράπονο της αποχής των ιερέων από τα προβλήματα του ποιμνίου, εγώ να ξέρετε ότι αυτού του είδους τα παράπονα τα χαίρομαι, γιατί τα εκλαμβάνω ως συναγερμούς, ως ένα αίτημα. Όσο και αν  είμαστε κοντά στους συνανθρώπους μας, πάντα θα υπάρχουν φωνές, οι οποίες θα μας ζητάνε να είμαστε ακόμα πιο κοντά. Αυτού του είδους τη κριτική τη θεωρώ γόνιμη υπό μία προϋπόθεση: να μη τη κάνει κανείς από τον καναπέ, από μία καρέκλα, περιμένοντας όλα να τα κάνουν οι άλλοι. Αυτή την κριτική εγώ θα τη χαρώ να την κάνει κάποιος , ο οποίος προσπαθεί να βοηθήσει  από τη δική του πλευρά. Και εσείς που είστε συμμαθητές δεν μπορείτε να αδιαφορείτε, αν δείτε έναν συμμαθητή σας να είναι θλιμμένος, να μην έχει διάθεση. Ή θα πείτε απλά στραβοκοιμήθηκε και θα το προσπεράσετε; Πρέπει να αναζητήσετε την αιτία, τι μπορεί να συμβαίνει; Μήπως και εγώ έχω πικράνει τον συμμαθητή μου, μήπως μια φράση μου πείραξε μια ευαίσθητη χορδή του; Όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν την ίδια ευαισθησία. Κάποιοι πληγώνονται περισσότερο. Πόσες φορές δεν ασκείται σχολικός εκφοβισμός, ενδοοικογενειακός. Από εκεί πρέπει να ξεκινήσει ο καθένας, να αναρωτηθεί αν έχει κάνει το καλύτερο που μπορεί.

• Ο καθηγητής των Θρησκευτικών μας τονίζει επανειλημμένα πως το κύτταρο της εκκλησίας είναι η ενορία μας. Πώς πιστεύετε πως θα ενδυναμωθεί η σχέση των νέων ανθρώπων με την ενορία τους και ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις;

Το πρώτο που πρέπει να μάθουν είναι η ενορία τους. Το δεύτερον είναι να αρχίζουν να συχνάζουν στην ενορία τους έστω και απέξω. Πολλές ενορίες  έχουν όμορφες πλατείες, ωραίο περιβάλλοντα χώρο και μπορεί να γίνει ένα πάρα πολύ ωραίο στέκι ή σημείο για ραντεβού. Εγώ, όταν έβγαινα ραντεβού με τους συμμαθητές μου και κυρίως με τις συμμαθήτριές μου, κάποια εκκλησία έδινα ως σημείο συνάντησης και έτσι σιγά-σιγά έμαθα όλες τις εκκλησίες. Άρα λοιπόν η πρώτη σχέση με την ενορία είναι αυτή. Δίνουμε ραντεβού έξω από την εκκλησία, ώστε να δώσουμε κάποια στιγμή και άλλα ραντεβού, είτε για εκκλησιασμό είτε για γάμο είτε για βάφτιση είτε για οτιδήποτε άλλο. Το δεύτερο είναι, αν αισθανθούμε κάποια μέρα την ανάγκη να μιλήσουμε με τον εαυτό μας σε ένα ήρεμο περιβάλλον, να την επισκεφτούμε και ας μην έχει λειτουργία η εκκλησία εκείνη τη στιγμή. Το τρίτον είναι να γνωρίζουμε τις δράσεις που έχει η ενορία μας. Άλλες ενορίες έχουν συσσίτιο, άλλες έχουν κατηχητικά, άλλες προσφέρουν φροντιστηριακά μαθήματα, άλλες κάνουν συλλογή ρούχων για τις άπορες οικογένειες, άλλες προσφέρουν θέρμανση για τις κρύες μέρες του χειμώνα. Αυτοί είναι οι πιο σημαντικοί τρόποι για να αντιληφθούμε ότι η ενορία μας μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς, το οποίο μας συνδέει, άσχετα αν πηγαίνουμε στην εκκλησία συχνά.

• Σε όλη την Ευρώπη ο υποχρεωτικός εγκλεισμός με την εξάπλωση της πανδημίας προκάλεσε εντάσεις και συχνά βίαιες αντιπαραθέσεις. Τα φαινόμενα αυτά δεν έλειψαν και από την χώρα μας. Πώς θα τα σχολιάζατε; Πιστεύετε πως η πανδημία κλόνισε ή ισχυροποίησε την πίστη μας;

Κάθε κρίση, κάθε δοκιμασία φέρνει ένταση. Έτσι και η πανδημική κρίση ήταν μια πολύ σοβαρή κρίση που δημιούργησε αμφιβολίες , αγωνίες, αμφισβητήσεις και φόβο στους ανθρώπους. Γι΄αυτό είναι  λογικό να υπάρχουν οι εντάσεις και όλες αυτές οι δυσκολίες. Κάποια στιγμή όμως οι κρίσεις τελειώνουν και μένει ένα απόσταγμα. Ποιο είναι; Είναι ο πόθος να ξαναβρεθούμε κοντά, να ξαναβρούμε τη ζωή μας, την ελευθερία μας, την κανονικότητά μας, γι΄αυτό δεν πρέπει να μας φοβίζουν όλα αυτά. Εγώ πιστεύω ότι η πίστη όχι απλώς δεν ¨αδυνάτισε¨ αλλά έχει ισχυροποιηθεί πάρα πολύ και αυτό θα το καταλάβετε και θα το νιώσετε, όταν με το καλό τελειώσουμε πλήρως από την πανδημία.

• Αναμφισβήτητα η νεότητα συνδέεται με την αμφισβήτηση, τον αυθορμητισμό, την τάση για ονειροπόληση, την επιθυμία της να αλλάξει τον κόσμο. Τι θα συμβουλεύατε τους νέους σήμερα;

Τους νέους τους συμβουλεύω να ονειρεύονται συνέχεια, να κοιτάνε μονίμως ψηλά αλλά να μην ξεχνούν ότι τα πόδια τους πατάνε στη γη. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές αρκεί ο ρεαλισμός μας να μην είναι ούτε κυνικός ούτε ουτοπικός. Πρέπει να είναι δημιουργικός ρεαλισμός και αισιόδοξος. Μπορεί να πει κάποιος : Έχω προβλήματα, έχω δυσκολίες και κάποια πράγματα να μην πηγαίνουν κατ΄ευχήν. Έχω όμως  ελπίδα, αισιοδοξία και θα παλέψω. Κάθε εμπόδιο για καλό, όπως λέει χαρακτηριστικά ο λαό μας. Μπορεί να κλείνει μία πόρτα και συγχρόνως να ανοίγουν άλλες δέκα. Εμείς δεν πρέπει να βλέπουμε αυτή που έκλεισε αλλά αυτές που ανοίγουν.

• Πιστεύετε πως η εκκλησία οφείλει να αγκαλιάζει και να υποστηρίζει τους νέους ακόμα κι όταν εκείνοι λειτουργούν έξω από τα λατρευτικά πλαίσια;

Η αγκαλιά μας έχει αξία, όταν αγκαλιάζει αυτούς  οι οποίοι είναι άνευ αγκαλιάς. Όταν δηλαδή κάποιος άνθρωπος για οποιονδήποτε λόγο επιλέγει το δικό του ατομικό δρόμο, ή επιλέγει έναν δρόμο αυτονόμησης ή αυτοτέλειας, έναν  sui generis δρόμο, κατεξοχήν αυτόν τον άνθρωπο τον αγκαλιάζουμε, για να καταλάβει ότι δεν είναι μόνος του. Αρκεί αυτή η αγκαλιά να μην είναι καταπιεστική, να μην είναι αγκαλιά που αφαιρεί το οξυγόνο, αφαιρεί την ελευθερία, προσβάλλει την προσωπικότητα. Πρέπει να είναι μια αγκαλιά, η οποία θα θυμάται πάντα ότι είναι ένα ανοιχτό άνοιγμα και όχι ένας κλειστός κύκλος, που τον δένει  και τον φυλακίζει . Πρέπει να του δίνει  ασφάλεια και σταθερότητα.

• Ήδη συμπληρώσατε δύο χρόνια αρχιερατικής διακονίας. Θα θέλατε να προβείτε σε μια αξιολόγηση του αρχιερατικού σας έργου; Υπήρχαν δυσάρεστες στιγμές στο έργο σας; Σας ευχαριστούμε από καρδιάς!

Σας είπα εξαρχής ότι τις δυσάρεστες στιγμές δεν τις θυμάμαι, και πραγματικά το λέω δεν τις θυμάμαι. Αν με ρωτήσετε, πρέπει να παιδευτώ πάρα πολύ για να σκεφτώ ποιες μπορεί να είναι οι δυσάρεστες. Τις ευχάριστες, τις θυμάμαι και ευγνωμονώ το Θεό, γιατί οτιδήποτε  γίνεται καλό, γίνεται με τη χάρη του Θεού. Ευχαριστώ το Θεό που με αξίωσε τα δύο αυτά χρόνια, πρώτον να έχω υγεία και δύναμη να μπορώ να διανύσω χιλιάδες χιλιόμετρα , να γνωρίσω χιλιάδες ανθρώπους μέσα στην περιοχή της Φθιώτιδας. Επίσης   ευχαριστώ το Θεό που με αξίωσε να κάνω με τη χάρη του πολλά και δημιουργικά πράγματα με τους συνεργάτες μου για τους νέους ανθρώπους. Όμως , επειδή ζητάτε αξιολόγηση, εγώ αυτό που έχω να πω είναι ότι σήμερα κάνω αρχή και κάθε μέρα είναι για μένα μία νέα αρχή.